Seksueel geweld

De vergeten verantwoordelijkheid van de overheid

Opiniestuk Franky D'hauwer

Meer dan veertig jaar geleden werd al gewezen op het immense "dark number" van seksueel geweld: het torenhoge aantal slachtoffers dat nooit de stap zet naar justitie of hulpverlening. De waarschuwing was duidelijk. De analyse correct. In die tijd werd er al pleidooi gehouden voor een herziening van de wetgeving en voor de erkenning van seksueel geweld als een structureel maatschappelijk probleem, maar ook toen was duidelijk dat er een veel groter probleem bestond: het gebrek aan ondersteuning voor de slachtoffers van seksueel geweld en de talrijke gevallen die nooit aan het licht kwamen.

Deze vroege oproepen waren slechts een eerste stap in een lange weg. En toch moeten we vandaag vaststellen dat er fundamenteel weinig veranderd is. De aanpak van seksueel geweld in België blijft halfslachtig en ontoereikend.

De voorbije jaren zijn er beleidsnota's opgesteld, sensibiliseringscampagnes gelanceerd en parlementaire onderzoeken gevoerd. Maar structurele hulp voor slachtoffers? Structurele ondersteuning van lotgenotengroepen? Concrete lange termijnzorg voor hen die leven met de gevolgen van geweld? Die ontbreekt grotendeels. Het is opvallend dat er wel middelen zijn vrijgemaakt voor de behandeling van daders, onder het vaandel van preventie. Onlangs nog getuigde een dader in het justitiepaleis dat zijn therapie "succesvol" was omdat hij "slechts nog foto's van kinderen in badpak" bekeek. Als dergelijke resultaten als vooruitgang worden gepresenteerd, moeten we ons ernstige vragen stellen over onze maatschappelijke prioriteiten.

Slachtoffers verdienen beter. Een samenleving die haar kwetsbaarste burgers niet kan beschermen, heeft de morele plicht om hen nadien minstens op een volwaardige manier te ondersteunen. Dat betekent: toegankelijke psychologische zorg, sociale ondersteuning, lotgenotengroepen met vaste financiering, erkenning en ruimte voor hun herstelproces. Niet voor even. Niet voor de duur van een project. Maar als vast onderdeel van ons welzijnsbeleid.

Zolang deze structurele steun uitblijft, faalt de overheid in haar verantwoordelijkheid. Slachtoffers zijn niet gebaat met empathische woorden tijdens een herdenking of interviews in verkiezingstijd. Zij hebben nood aan concrete, voelbare daden. Aan erkenning die niet eindigt bij een persbericht. Aan beleid dat niet de daders centraal stelt, maar eindelijk het welzijn van slachtoffers.

De vraag is niet meer of de overheid verantwoordelijkheden moet opnemen. De vraag is: hoelang ze haar verantwoordelijkheid nog blijft ontlopen.

Franky D'hauwer

TERUG