Seksueel geweld
Een onzichtbaar maar diep ingrijpend probleem
Seksueel geweld omvat elke seksuele handeling tegen iemands wil. Dit kan gebeuren door een onbekende, maar vaak is de pleger iemand die het slachtoffer kent of vertrouwt, zoals een partner, familielid, collega, leerkracht of priester. Zowel mannen als vrouwen kunnen slachtoffer of pleger zijn. Seksueel geweld komt voor in allerlei situaties, ook binnen relaties of huwelijken.
Wat is seksueel geweld?
Seksueel geweld kent vele vormen, met of zonder fysiek contact. Voorbeelden hiervan zijn:
- Ongewenst kussen of betasten, boven of onder de kledij.
- Seksueel getinte berichten sturen, vragen of ontvangen zonder toestemming.
- Dwingen om naakt te zijn, samen te douchen of seksuele handelingen uit te voeren.
- Ongevraagd pornografisch materiaal laten zien of versturen.
- Afdwingen van seksuele handelingen zoals orale seks, masturbatie of penetratie.
Toestemming moet altijd vrijwillig en zonder druk gegeven worden. Zelfs als iemand eerder 'ja' zegt, mag die persoon zich altijd bedenken. Toestemming voor een kus betekent niet automatisch toestemming voor iets anders. Bovendien kan een machtsrelatie (bijvoorbeeld tussen een leraar en leerling) de vrijwilligheid ondermijnen.
Seksueel geweld tegen kinderen
Seksueel geweld tegen kinderen is bijzonder schrijnend. Kinderen kunnen geen weloverwogen toestemming geven tot seksuele handelingen, en elke vorm van seksuele interactie met een kind is grensoverschrijdend en strafbaar. Voorbeelden van seksueel geweld bij kinderen zijn:
- Ongewenst kussen of betasten.
- Een kind dwingen of onder druk zetten om zichzelf naakt te tonen.
- Een kind verplichten om seksuele handelingen uit te voeren of te ondergaan.
- Seksuele opmerkingen maken of een kind confronteren met seksueel expliciet materiaal.
- Het kind laten deelnemen aan seksuele activiteiten, fysiek of online.
- Kinder-pornografisch materiaal maken, verspreiden of bezitten.
Vaak is de pleger iemand die het kind kent en vertrouwt: een familielid, leerkracht, jeugdleider, coach, priester of een andere volwassene met gezag. Dit misbruik kan langdurig en herhaaldelijk zijn. Kinderen durven vaak niet praten uit angst, schaamte of omdat de dader hen manipuleert of bedreigt.
De impact op slachtoffers
Seksueel geweld laat diepe sporen na, zowel bij kinderen als volwassenen. Slachtoffers kampen vaak met schuldgevoelens, schaamte en twijfel, terwijl de verantwoordelijkheid altijd bij de pleger ligt. Seksueel geweld kan op latere leeftijd leiden tot psychologische en emotionele problemen, zoals angst, depressie en moeilijkheden in relaties.
Bescherming en actie ondernemen
Het is cruciaal dat we als samenleving waakzaam zijn en seksueel geweld niet negeren. Volwassenen moeten alert zijn voor signalen van misbruik en altijd serieus luisteren als iemand – zeker een kind – hierover spreekt. Twijfel je of een situatie grensoverschrijdend is? Bij twijfel: meld het. Niemand zou zich alleen moeten voelen in deze strijd.
Seksueel geweld kan een verwoestende impact hebben, maar je staat er niet alleen voor. Hulp en steun zijn beschikbaar. Samen kunnen we slachtoffers helpen en seksueel geweld bestrijden.